ทำไมต้องฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ทุกปี?

วัคซีนไข้หวัดใหญ่สามารถฉีดได้ทุกอายุ ในเด็กอายุตั้งแต่ 6 เดือนขึ้นไป จนถึงผู้ใหญ่ ผู้สูงอายุ หญิงตั้งครรภ์ รวมถึงหญิงที่กำลังให้นมลูกก็สามารถรับวัคซีนไข้หวัดใหญ่ได้ โดยไม่ได้เน้นว่าจะต้องเป็นกลุ่มเสี่ยงที่จะเกิดโรคแทรกซ้อนเท่านั้น วัคซีนไข้หวัดใหญ่สามารถฉีดได้ทุกปี แต่สำหรับผู้ที่มีปัญหาด้านสุขภาพอยู่แล้วยิ่งสมควรได้รับการฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่อย่างต่อเนื่องเป็นประจำทุกปี  เหตุผลที่ควรต้องฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ทุกปี เพราะภูมิคุ้มกันของร่างกายที่มีต่อเชื้อไข้หวัดใหญ่ ไม่ว่าจะจากการฉีดวัคซีนหรือจากการเจ็บป่วยจากเชื้อธรรมชาตินั้นคงอยู่ไม่นานและมักจะลดต่ำลงได้ในระยะเวลาไม่กี่เดือนหรือปี การฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ทุกปีจึงเป็นการกระตุ้นให้ระบบภูมิคุ้มกันต่อไข้หวัดใหญ่มีระดับที่สูงอยู่ตลอดเวลาสำหรับรับมือกับเชื้อที่จะเข้ามาสู่ร่างกายของเรา รวมถึงเชื้อไข้หวัดใหญ่มักมีการกลายพันธุ์ได้ในช่วงระยะเวลาไม่นาน วัคซีนที่ฉีดทุกปีจะมีองค์ประกอบของเชื้อที่อยู่ในวัคซีนซึ่งปรับเปลี่ยนไปตามฤดูกาลปัจจุบัน ดังนั้นการฉีดวัคซีนทุกปีจึงช่วยให้ภูมิคุ้มกันต่อไข้หวัดใหญ่ได้มีการปรับให้เหมาะสมกับเชื้อที่มาใหม่แต่ละปีด้วย

           องค์การอนามัยโลกมีศูนย์เฝ้าระวังและติดตามการระบาดของเชื้อไข้หวัดใหญ่และเชื้อโรคใหม่ๆ ประมาณ 150ศูนย์ทั่วโลก ซึ่งจะมีการเก็บตัวอย่างเชื้อและรายละเอียดของการเจ็บป่วยด้วยอาการต่างๆ ของผู้ป่วยอย่างเป็นระบบตามหลักการด้านระบาดวิทยาอยู่ตลอดเวลา และดำเนินเรื่องส่งต่อไปยังศูนย์ใหญ่ที่อยู่ในแต่ละภูมิภาคของโลก ได้แก่ ประเทศสหรัฐอเมริกา อังกฤษ ออสเตรเลีย ญี่ปุ่น และจีน เพื่อเป็นฐานข้อมูลอย่างละเอียดของเชื้อไวรัสชนิดต่างๆ หลังจากนั้นผู้เชี่ยวชาญขององค์การอนามัยโลกและของแต่ละประเทศจะมีการประชุมประเมินสถานการณ์การระบาดในแต่ละช่วงเวลาฤดูกาล และให้คำแนะนำถึงเชื้อที่จะใช้ในวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ซึ่งโดยปกติข้อแนะนำนี้จะออกมาปีละ 2 ครั้ง เพื่อให้เหมาะสมกับฤดูกาลของแต่ละซีกโลก คือ ซีกโลกทางใต้ (Southern Hemisphere) และซีกโลกทางเหนือ (Northern Hemisphere)   สำหรับประเทศไทยอยู่ในแนวเส้นศูนย์สูตร จะใช้วัคซีนของทางซีกโลกเหนือหรือใต้ก็ได้ ขึ้นกับช่วงเวลาที่ต้องฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ที่มีในตอนนั้น เนื่องจากพบมีการระบาดของไข้หวัดใหญ่กระจายไปเรื่อยๆ เกือบตลอดทั้งปี ไม่ได้จำกัดว่าจะเกิดการระบาดเฉพาะในหน้าฝนเท่านั้น     

                ในเมืองไทยมีคนที่ป่วยเป็นไข้หวัดใหญ่อยู่ที่ประมาณ 1,000 ถึง 2,000 รายต่อประชากร 100,000 รายต่อปี   การป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ด้วยวัคซีนจึงมีความจำเป็น  จากการศึกษาหลายๆรายงานในช่วงที่ผ่านมา วัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ยังช่วยลดผลกระทบที่ตามมาจากการติดเชื้อไข้หวัดใหญ่ ได้แก่ ลดปัญหาภาวะแทรกซ้อน ลดการใช้ยาปฏิชีวนะที่ไม่จำเป็น ลดค่าใช้จ่ายในการรักษา รวมถึงลดการขาดเรียน ขาดงาน การเข้ารับการรักษาตัวในโรงพยาบาล และการเสียชีวิตจากไข้หวัดใหญ่ได้อย่างชัดเจน