สบส. เตือนผู้ปกครองให้เด็กอายุต่ำกว่า 3 ขวบ ดูการ์ตูน หรือเกมทางทีวี หรือทางสมาร์ทโฟน ทำพัฒนาการล่าช้า ไร้จินตนาการ จัดอบรม อสม. กว่าครึ่งแสนคน ร่วมมือ รพ.สต. กระตุ้นแม่หลังคลอดในชุมชน เลี้ยงลูกตามสูตร กิน กอด เล่น เล่า
น.ต.นพ.บุญเรือง ไตรเรืองวรวัฒน์ อธิบดีกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ (สบส.) กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวว่า ปัจจุบันอัตราการเกิดเด็กไทยมีแนวโน้มลดลงเรื่อย ๆ จากช่วง 5 - 10 ปี ก่อนเดิมเกิดปีละประมาณ 8 แสนคน ลดลงเหลือประมาณปีละ 7 แสนคน แต่ที่น่ากังวลและต้องร่วมมือกันแก้ไขอย่างเร่งด่วนก็คือเรื่องของพัฒนาการเด็กไทย ซึ่งมีความสำคัญต่อการเตรียมเข้าสู่ระบบการศึกษา ผลการสำรวจล่าสุดในปี 2556 กลุ่มเด็กเล็ก อายุ 3 ขวบที่เกิดในปี 2553 พบว่า มีเด็กที่มีพัฒนาการสมวัยเพียงร้อยละ 57 ไม่สมวัยถึงร้อยละ 43 เมื่อติดตามความก้าวหน้าพัฒนาการในเด็กกลุ่มเดิมที่พัฒนาการสมวัย พบว่าร้อยละ 20 มีพัฒนาการไม่เป็นไปตามอายุ ส่วนกลุ่มที่พัฒนาการไม่สมวัยเดิม มีมากถึงร้อยละ 70 ที่พัฒนาการไม่ก้าวหน้า จึงเป็นเรื่องที่น่าห่วงมาก
น.ต.นพ.บุญเรือง กล่าวต่อว่า สาเหตุสำคัญที่ทำให้เด็กเล็กมีพัฒนาการช้า เกิดมาจาก 3 สาเหตุ ได้แก่ 1. เด็กไม่ได้รับอาหารที่ดีและมีคุณค่าตั้งแต่อยู่ในครรภ์แม่ โดยเฉพาะเกลือแร่ที่มีผลต่อสมอง คือไอโอดีน ธาตุเหล็ก และ โฟเลต ส่วนใหญ่จะพบในครอบครัวที่ยากจน หรือพบได้ในแม่วัยรุ่น 2. เกิดมาจากการเลี้ยงดูหรือคนเลี้ยงมีปัญหา โดยเฉพาะในครอบครัวเดี่ยว ซึ่งขณะนี้มีประมาณร้อยละ 30 ซึ่งโอกาสดูแลลูกมีน้อย เด็กจึงอยู่กับพี่เลี้ยงในสถานรับเลี้ยงเด็กและศูนย์เด็กเล็ก ซึ่งหากไม่มีการเล่านิทานหรือการเล่น พัฒนาการจะไม่เกิดขึ้น
3. คือ การใช้สื่อโทรทัศน์ หรือโทรศัพท์ประเภทสมาร์ทโฟนมาให้เด็กดูเกม หรือการ์ตูน เป็นเรื่องที่น่ากังวลมาก เพราะเด็กในวัย 3 ขวบแรก ควรหยุดการใช้สื่อ สิ่งที่ควรใช้ที่สุด ก็คือ การเล่านิทาน หรือการเล่น เป็นวิธีที่เด็กจะได้รับการกระตุ้นประสาทสัมผัสทั้งหมด การเล่านิทานจะเป็นการฝึกเด็กสร้างจินตนาการ ฝึกพัฒนาการของสมอง ในปี 2559 นี้ กรม สบส. ได้เน้นงานพัฒนาตำบลจัดการสุขภาพคนทุกกลุ่มวัย ได้จัดอบรม อสม. จำนวน 52,236 คน ให้มีความรู้และมีส่วนร่วม เป็นกำลังสำคัญในการเฝ้าระวังในชุมชน ร่วมกับเจ้าหน้าที่สาธารณสุข องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ศูนย์เด็กเล็ก ผู้ปกครอง เพื่อดูแล กระตุ้นให้เด็กมีพัฒนาการสมวัย ครอบคลุมทุกตำบลทั่วประเทศ
นพ.ประภาส จิตตาศิรินุวัตร รองอธิบดีกรม สบส. กล่าวว่า อสม. ที่เข้ารับการอบรมเรื่องการดูแลเด็กปฐมวัยอายุแรกเกิดถึง 5 ปี ใช้เวลาอบรมเพียง 1 วัน เน้นหนักที่การส่งเสริมพัฒนาการเด็กเล็ก สามารถค้นหา วิเคราะห์เด็กที่มีภาวะเสี่ยงได้ เช่น แม่ตั้งครรภ์ที่ยังเป็นวัยรุ่นที่ขาดการดูแลใส่ใจ หรือความรู้ในช่วงตั้งครรภ์ โดย อสม. จะติดตามเยี่ยมเด็กเกิดใหม่ทุกคน ค้นหาเด็กมีพัฒนาการล่าช้าให้ได้เร็วที่สุด ตามเทคนิควิชาการ หากพบว่าเด็กมีลักษณะไม่เหมาะสมตามวัย เช่น อายุ 1 - 3 เดือน เด็กดูดนมแม่ได้ไม่ดี ไม่จ้องหน้า ไม่มองตาม ไม่สบตา อายุ 2 ขวบ ยังบอกชื่อตัวเองไม่ได้ จะให้คำแนะนำพ่อแม่เพื่อกระตุ้นและส่งตรวจที่สถานบริการ ค้นหาหญิงตั้งครรภ์ใหม่ ให้ฝากครรภ์ก่อนอายุครรภ์ 12 สัปดาห์ และแนะให้เลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวจนอายุ 6 เดือน ให้พ่อแม่บันทึกการชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูง ในสมุดบันทึก ฉีดวัคซีนตามนัด
ทั้งนี้ เทคนิคการฝึกพัฒนาเด็กแก่พ่อแม่นั้น ผู้ปกครองที่ถูกต้อง คือ ต้องใจเย็น ไม่โมโห ไม่ขึ้นเสียง ไม่ตีเด็ก เมื่อเด็กทำได้ตามที่ฝึก ควรให้ความเอาใจใส่ คือ ชมเชยเด็ก ยิ้ม ปรบมือ กอด เพื่อให้เด็กมีกำลังใจที่จะฝึกต่อ ซึ่งจะทำให้แก้ไขพัฒนาการล่าช้าของเด็กได้สำเร็จ พัฒนาการ 5 ด้านที่สำคัญของชีวิตเด็กได้แก่ พัฒนาการด้านร่างกาย ด้านภาษาการสื่อสาร ด้านสติปัญญา ด้านสังคม และอารมณ์จิตใจ หากมีครบถ้วนจะเป็นทรัพยากรมนุษย์ที่สมบูรณ์แบบ
ที่มา : ผู้จัดการออนไลน์
ขอบคุณข้อมูลจาก : สมาคมวิทยุและสื่อเพื่อเด็กและเยาวชน (สสดย.)