ภัยเงียบ...มะเร็งกระดูก

ข้อมูลจาก : ผศ.นพ.ระพินทร์  พิมลศานติ์ ภาควิชาศัลยศาสตร์ออร์โธปิดิคส์และกายภาพบำบัด Faculty of Medicine Siriraj Hospital คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
ภาพจาก : pixabay.คอม

โรคมะเร็งกระดูกเป็นภัยเงียบที่ไม่มีสัญญาณเตือนใด ๆ ให้เราล่วงรู้ได้เลย มีจุดที่แตกต่างจากอาการปวดกล้ามเนื้ออย่างไร ปัจจุบันยังไม่มีวิธีการตรวจหามะเร็งกระดูกได้ตั้งแต่ระยะเริ่มแรก ต้องสังเกตอาการผิดปกติอย่างใกล้ชิด จึงจะตรวจพบได้ในระยะเริ่มแรก

สาเหตุเกิดจากอะไร

โรค มะเร็งกระดูกยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัดว่าเกิดจากอะไร โดยทั่วไปเกิดจากการที่เซลล์ในร่างกายมีการเปลี่ยนแปลงเป็นเซลล์มะเร็งแล้ว เซลล์มะเร็งนั้นค่อย ๆ เติบโตขึ้นในร่างกายของเรา และหากโตขึ้นจนถึงจุดหนึ่งอาจมีการแพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่น ๆ  ถึง แม้ว่าเซลล์จะมีการเปลี่ยนแปลงเป็นเซลล์มะเร็งหรือยีนจะมีการเปลี่ยนแปลงไป แต่ไม่ได้มีการถ่ายทอดทางพันธุกรรม ดังนั้นผู้ที่เป็นโรคนี้รักษาหายแล้วไม่ต้องกังวลว่าจะมีการถ่ายทอดทางพันธุกรรมไปยังบุตรหลาน

จะสังเกตอย่างไรว่าเริ่มเป็นโรคมะเร็งกระดูก

มะเร็งกระดูกนับได้ว่าเป็นโรคที่มีความรุนแรงสูง  เกิดขึ้นในเวลาอันรวดเร็ว  โดยทั่วไปแล้วมะเร็งกระดูกแบ่งได้  2 ชนิด ชนิดแรก เกิดจากความผิดปกติภายในเซลล์ของกระดูกที่เป็นเนื้องอก ซึ่งถ้าเป็นเนื้อร้ายก็จะก่อให้เกิดมะเร็งกระดูก และชนิดที่สอง เกิดจากการแพร่กระจายของมะเร็งชนิดอื่นมาที่กระดูก   ซึ่งมักเกิดกับผู้ป่วยที่มีประวัติการเป็นโรคมะเร็งของอวัยวะอื่นมาก่อน เช่น มะเร็งเต้านม หรือมะเร็งต่อมลูกหมาก เป็นต้น

อาการ ของมะเร็งกระดูกมาด้วยสองอาการ อาการแรกคือ อาการของก้อนที่โตขึ้นเรื่อย ๆ จากกระดูก และอาการที่สองคืออาการปวด โดยอาการปวดจะมีลักษณะเฉพาะก็คือ อาการปวดตอนกลางคืน อาจจะทำให้ผู้ป่วยต้องลุกขึ้นขยับไปขยับมาแล้วอาการดีขึ้นจนกลับไปนอนได้ ซึ่งแตกต่างจากอาการปวดจากกล้ามเนื้ออักเสบหรือจากข้อเคล็ดต่าง ๆ อาการปวดเหล่านั้นจะเป็นช่วงกลางวัน ช่วงที่ผู้ป่วยใช้งานบริเวณนั้น ๆ

ในเด็กเองอาจจะพบว่าเด็กมีอาการปวดมากขึ้นที่ไปวิ่งเล่นแล้วหกล้ม หรือว่าไปเตะฟุตบอลกับเพื่อน ๆ แล้วมีอาการปวด โดยที่อาการปวดนี้ไม่หายไปในระยะเวลาอันสั้น แล้วสังเกตว่าตอนกลางคืนเป็นมากขึ้น

รักษาได้อย่างไร หายหรือไม่

สำหรับการรักษาผู้ป่วย  ขึ้น กับชนิดและระยะของโรค มีตั้งแต่การให้ยาบรรเทาอาการปวด ยาเคมีบำบัด ยาต้านฮอร์โมน ยาลดแคลเซียมในเลือด ซึ่งจะช่วยลดอาการปวดและช่วยให้กระดูกแข็งแรงขึ้น ส่วนการให้รังสีรักษาเป็นไปเพื่อหยุดการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งเฉพาะตำแหน่ง  ลดอาการปวด ช่วยให้ผู้ป่วยหายจากอาการอัมพาตในรายที่มะเร็งแพร่กระจายไปที่กระดูกสันหลัง   ส่วนผู้ป่วยที่เป็นมากและเป็นหลายตำแหน่งจะทำการฉายแสงรักษาเพื่อลดอาการปวด และหากพิจารณาพบว่าเกิดภาวะมะเร็งกระดูก ตำแหน่งที่รับน้ำหนักมาก เช่น กระดูกต้นขา แพทย์จะใช้วิธีผ่าตัดเอากระดูกที่เป็นโรคมะเร็งออก และทดแทนด้วยโลหะชนิดต่าง ๆ เพื่อเสริมความแข็งแรงของกระดูกที่ขา  หรือทดแทนด้วยกระดูกที่นำไปฆ่าเชื้อมะเร็ง  แล้วกลับมาใส่ใหม่ ด้วยวิวัฒนาการต่าง ๆ ทำให้เรารักษา ช่วยให้ผู้ป่วยสามารถเดินได้ตามปกติ

มะเร็งกระดูกแม้พบได้น้อย แต่เมื่อเป็นแล้วผู้ป่วยจะมีอาการทรุดอย่างรวดเร็ว หากพบความผิดปกติ เช่น มีก้อนบริเวณแขน ขา กระดูก ควรรีบปรึกษาแพทย์โดยเร็ว  เพราะ การวินิจฉัยโรคได้เร็วและให้การรักษาที่เหมาะสมตั้งแต่ระยะเริ่มต้นของโรค และยังไม่มีการแพร่กระจายของมะเร็งไปที่อวัยวะอื่น สามารถรักษาหายขาดได้ จะทำให้ผู้ป่วยมีโอกาสรอดชีวิตสูง มีคุณภาพชีวิตภายหลังการรักษาที่ดี

อย่างไรก็ตามถึงแม้โรคบางโรคจะเกิดขึ้นโดยไม่มีทางหลีกเลี่ยง แต่เราสามารถสังเกตอาการ และรีบมาพบแพทย์เพื่อรักษาให้ทันท่วงทีได้  และ ขอฝากผู้ปกครองให้สังเกตอาการบุตรหลานของท่าน หากมีอาการปวดกระดูกโดยเฉพาะอย่างยิ่งการปวดในตอนกลางคืน หากนานกว่าหนึ่งสัปดาห์ให้พาบุตรหลานของท่านไปพบแพทย์เพื่อให้ได้รับการ รักษาให้ทันท่วงที